Campherbeek / Camferbeek

Heden ten dage...

Adres Lorentzlaan
Plaats Berkum
Gemeente Zwolle
Provincie Overijssel
Coördinaten RD 206040,504060
Coördinaten WGS84 52.522006,6.13855
Bestemming Wonen
Commentaar ? Uw opmerkingen
Datum gegevens ma 1 februari 2021
Gezien (12 mnd) 166
Aanpassingen (>2019): Gewijzigd
 

Locatie:

Tussen het oude en nieuwe verlaat in de nieuwe Vecht, een verbindingskanaal tussen de stad Zwolle en de rivier de Vecht. Het lag in de buurtschap Berkum meestentijd aangeduid als de Brink.
Kastelen in de omgeving

Over van middeleeuwse toestand:

In 1961 is de grond verkocht aan de gemeente Zwolle. Het erf werd afgebroken en het terrein geëgaliseerd. Thans is hierover de wijk Berkum gebouwd. Nabij een school in de wijk Berkum staan nog enkele oude eiken. Met wat verbeelding is hier een laan van te maken.

Geschiedenis

Voldoet aan definitietwijfel over verdedigbaarheid
 

Etymologie:

Afgeleid van de naam van de oprichter Steven Campherbeeck.

Bouwgeschiedenis:

(Bouw)fase 1 - 1365 t/m 1782
Zichtbare toestand: Intact
In 1365 wordt het geslacht Campherbeek genoemd, mogelijk bezaten zij al dit huis.
In 1782 brandde het middeleeuwse huis af, waarna de resten gesloopt werd. Iets verderop werd een nieuw huis gebouwd wat in 1864 eveneens werd gesloopt. [Gevers, blz 416]
Typologie tekst:
De tekening van A. de Haen uit 1729 laat een L-vormig gebouw zien met een zeskantige toren. Ter weerszijden staan twee bouwhuizen.
(Bouw)fase 2 - 1782 t/m heden
Typologie < Geen >
Zichtbare toestand: Geheel overbouwd

Bouwgeschiedenis:

In 1427 wordt gesproken over 'een paer volckes in Camferbeken schuer' En in 1520 wordt gesproken over een goed. Voor 1700 was het huis Campherbeek op z'n hoogtepunt. Daarna woonden men liever op huis Molecaten.

Bezitgeschiedenis:

De familie Campherbeek speelde in de 14e eeuw een rol van betekenis in de omgeving van Zwolle. In de 15e eeuw speelde Steven Campherbeek als drost van Salland een landelijke rol. Hij was riddermatig en verscheen vanaf 1477 ten landdage. Na zijn dood ging het bezit naar de zoon van zijn zuster Johan van Ittersum. In 1520 was Campherbeek in bezit van kleinzoon Johan Mulert omdat deze Johan ook de Ordel bezat noemde hij zich Mulert op den Ordel. De bezitting bleven in de familie Mulert tot 1652. De bezittingen gingen toen over naar dochter Willemina en haar man Johan van Keppel. Hun zoon die in 1668 geadmitteerd werd vanwege Campherbeek ging echter in huis Molecaten in Hattem wonen. Het huis Campherbeek stond bij tijd en wijle leeg. In 1747 werd het verkocht aan Arend Louis van Coevorden toevallig [.] was het precies Fl 25.000,- waard, het bedrag dat nodig was om als havezate te boek te mogen staan. In 1762 werd het goed weer verkocht aan Evert van Heeckeren die na een brand verkochten. Vervolgens werd het in 1784 gesloopt. De zuidelijke van de beide bouwhuizen werd verbouwd tot herenhuis. In 1783 en 1784 kocht de Zwolse leerlooier Hermannus Lans de havezate (G.A. Zwolle, RA 001-00629 f. 353, RA001-00630 f. 91). Hermannus Lans liet de restanten van het kasteel afbreken. De voor het kasteel liggende gebouwen werden door hem verbouwd. Het aan de zuidkant gelegen gebouw werd verbouwd tot een herenhuis. Tevens werd op het terrein een leerlooierij gebouwd. Vanwege schulden droeg Hermannus Lans in 1807 het goed over aan zijn broer George Gerard. Het huis werd een aantal malen verkocht waarbij de staat van de bouwhuizen kennelijk achteruit liep want het herenhuis werd in 1864 afgebroken. Het werd een boerenbedrijf. In 1969 was er dus niets meer over.

Historische betekenis:

Lokale betekenis

Archeologisch onderzoek:

Er is een archeologische verkenning geweest voor de bouw van de wijk Berkum.
ROB-nummer 21G-A03 (13599).

Verwijzingen

Wikipedia Campherbeek
Kastelenlexicon 1823
 

Afbeeldingen:

Schetstekening door A. de Haen, 1729.
Aquarel naar A. de Haen door Andries Schoemaker 1723/33.

Publicaties:

A.G.M. Spiekhout - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht, 2020 -- blz 443-445 (met illustratie)

- Het Oversticht - De cultuurhistorische @tlas Overijssel, 2001 (met illustratie)

R. van Beek - Over een opstand en twee kastelen Voorst in Salland in 1224, 1985 -- blz 32

Albertus Jans Mensema - De havezaten in Salland en hun bewoners, 1983 -- blz 416 - 421 (met illustratie)

Arnuldus Johannes Gevers - Oude luister in het kerspel; catalogus van de tentoonstelling over havezathen en buitenplaatsen rond Zwolle, 1980 -- blz 20 - 24 (met illustratie)

J. Geesink - Uit Zwolle's verleden; schetsen van stad en omgeving, 1946 -- blz 155 - 156