Rechteren

Alle plaatjes (18)

Heden ten dage...

Adres Rechterensedijk 3
Postcode 7722 HB
Plaats Dalfsen
Gemeente Dalfsen
Provincie Overijssel
Coördinaten RD 216250,501550
Coördinaten WGS84 52.497789,6.288978
Bestemming Wonen
Toegankelijk Niet toegankelijk
Commentaar ? Uw opmerkingen
Datum gegevens ma 10 mei 2021
Gezien (12 mnd) 831
Aanpassingen (>2019): Gewijzigd
 

Locatie:

Ten zuidoosten van Dalfsen, op de linkeroever van de Overijsselse Vecht. Rechteren is gebouwd op een zandige verhoging. Het is mogelijk dat het water een oude lus is van de Vecht
Kastelen in de omgeving

Functies:

woning
woning

Over van middeleeuwse toestand:

Het onderste deel van de donjon is nog uit de 14e eeuw. In de 19e eeuw bracht van Rechteren Limpurg een etage aan op de entreepartij. Het laat middeleeuwse hoofdgebouw kreeg geval met pinakels en de toren een borstwering. Hierdoor werd een riddermatig ideaal verkregen. In 1953 is dit deels weer verwijderd.

KASTEEL Rechteren is het enig bewaard gebleven middeleeuwse kasteel van de provincie Overijssel. De middeleeuwse woonvleugel dagtekent in opzet uit het begin van de 16de eeuw. De ingangspartij met twee vooruitspringende vleugels werd in 1726 voltooid. De onderkelderde onderbouw met koepelgewelf van de forse toren aan de noordzijde dagtekent waarschijnlijk uit de eerste helft van de 14de eeuw en is in 1633-1634 verhoogd; achtkante spits met peervormige bekroning (leidekking). Fors bakstenen hoofdgebouw met aan achterzijde woonvleugel uit omstreeks 1505 op hoge kelderverdieping, twee hoge bouwlagen onder met leien gedekt zadeldak tussen schoudergevels; kruisramen (omstreeks 1900) onder ontlastingsbogen, waarin schelpmotieven. Aan de voorpleinzijde is in 1726 een ingangspartij gebouwd met twee vooruitspringende vleugels van twee verdiepingen onder mansardekappen met leidekking; de gevels geleed door lisenen; aansluitend aan de linkervleugel de hoge ronde toren. Boven het middenvenster van de ingangspartij het jaartal MDCCXXVI (1726). Boven de voordeur het gekroonde alliantiewapen Van Rechteren en Von Limpurg-Speckfeld geflankeerd door twee griffioenen; boven de middenrisaliet een klok waarboven een natuurstenen fronton met het wapen Van Rechteren Limpurg, geflankeerd door twee vrouwelijke deugden: Justitia met zwaard en weegschaal links en Fortitudo met zuil rechts. In het klokkentorentje met koepeldak een klok uit 1516 door Henricus de Tremonia. De hoeken van de zijvleugels zijn versierd met beelden, de Vier Jaargetijden voorstellende. [monumentenregister, 510171 ]

Geschiedenis

Voldoet aan definitievoldoet
 

Bouwgeschiedenis:

Stichting
1315
Zichtbare toestand: Intact
Mogelijk is er een voorganger uit 1190 [Krans en Mils] een ronde vorm met een donjon. Zeker is dat de rechthoekige zaalbouw en de ronde toren in de 13e eeuw gebouwd werden. In het boek "Havezate van Werkeren" wordt de bouwperiode van de toren gezet op 1320-1330.

In de 15e eeuw werd de rond donjon aangevuld met een woonvleugel, die de huidige achtervleugel vormt. De spits met peervormige top is uit de 17e eeuw, maar de bovenste 2 verdiepingen zijn niet uit de 17e eeuw, maar zeer waarschijnlijk uit de 15e eeuw (uit ongeveer de zelfde bouwperiode als dat van de grote woonvleugel)
In de 18e eeuw breidden de bewoners het kasteel aanzienlijk uit. Tussen de woonvleugel en de toren werd een barokke voorgevel opgetrokken.

Bezitgeschiedenis:

Oorspronkelijk van de familie van Voorst. Door Sweder van Voorst opgedragen als leen aan de bisschop van Utrecht.

Historische betekenis:

Belangrijk roofridder slot in de 13e en 14e eeuw. Net als de roofridder burchten Voorst, Buckhorst en Eerde. In 1361 wilde de steden Zwolle Kampen en Deventer een einde maken aan de rooftochten van Sweder van Heeckeren. Dit viel tegen Sweder ging tot de aanval over en stak de buitenwijk van Zwolle in de brand.

Archeologisch onderzoek:

Bij restauraties in het begin van deze eeuw (Goutbeek) zijn de resten van een rondlopende ringmuur en van enkele waltorens tevoorschijn gekomen.
Verschillende deskundigen hanteren verschillende periode waarin de ringmuur moet zijn aangelegd.
Dit varieert van de 14e t/m de 16e eeuw.

Verwijzingen

Wikipedia Rechteren
Kastelenlexicon 0886
Rijksmonumentnr 510171
 

Publicaties:

A.G.M. Spiekhout - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht, 2020 -- blz 528-529 (met illustratie)

Willemieke Ottens - Groene parels in Overijssel; wandelen door lommerijke landschapsparken 1780-1830, 2019 -- blz 148-151 (met illustratie)

Tarq Hoekstra - Fortification of castles in the Northern Netherlands during the Gelre-Habsburg conflict (1492-1543), 2000 -- blz 123-148

Heimerick Tromp - Historische buitenplaatsen in particulier bezit, 1991 -- blz 54 (met illustratie)

Albertus Jans Mensema - Kasteel Rechteren, 1991 -- blz 1 - 95 (met illustratie)

A. Goutbeek - De ringmuur om het kasteel Rechteren, 1986 -- blz 229-234

H.W.M. van der Wyck - Overijsselse buitenplaatsen, 1983

Albertus Jans Mensema - De havezaten in Salland en hun bewoners, 1983 -- blz 79 - 87 (met illustratie)

meer...